Stomatologia zachowawcza obejmuje profilaktykę, leczenie próchnicy i chorób miazgi zęba. Zabiegi profilaktyczne, takie jak skaling, piaskowanie i lakierowanie zapobiegają chorobom dziąseł, paradontozie, a także rozprzestrzenianiu się próchnicy. W badaniu klinicznym, przy pomocy rentgenodiagnostyki (tj. zdjęcie pantomograficzne, zdjęcie wewnątrzustne), a w uzasadnionych przypadkach, wymagających poszerzenia diagnostyki, również tomografii komputerowej (badanie CBCT) lekarz ocenia stan zębów i jamy ustnej. Pozwalają one wykryć zmiany niewidoczne gołym okiem.
Zachowawcze leczenie zębów, w przypadku próchnicy wymagającej jej opracowania, polega na wypełnieniu opracowanego ubytku próchnicowego stałym wypełnieniem kompozytowym. Kolor takiego wypełnienia jest dobierany tak, aby ząb wyglądał, jak naturalny.
Pacjentom, którzy obawiają się bólu podczas leczenia, proponowane jest znieczulenie tradycyjne lub bardziej komfortowe – znieczulenie komputerowe The Wand.
Leczenie zachowawcze ma na celu zapobieganie dalszemu rozwojowi próchnicy, która nieleczona prowadzi do zapalenia miazgi, czego następstwem jest leczenie kanałowe lub całkowita utrata zęba.